"Klęska wrześniowa i okupacja spowodowały mocną potrzebę posiadania polskiego państwa, nie ma siły, która by posiadanie tego państwa negowała, a wszystkie ugrupowania polityczne domagają się w swoich programach państwa silnego, mocnego, poszerzonego o ziemie zachodnie, w różnym zakresie. Ale to poczucie, żeby państwo polskie było silne, żeby było mocne, żeby wszelkie elementy słabości usunąć jest bardzo wyraźne, zwłaszcza w polityce Stronnictwa Narodowego, także Grupy Szańca. To jest takie przeświadczenie większości elit, także tych części społeczeństwa, które były do tej pory słabiej związane z ideą polskiego państwa, jak chłopstwo - fenomen Batalionów Chłopskich ma także ten wymiar - potrzeby państwa, potrzeby struktur, które zapewnią bezpieczeństwo i normalne funkcjonowanie. Sposób widzenia tego państwa był różny, ale podstawą była suwerenność, w granicach z 1939 roku, rozszerzonych na zachód (Prusy Wschodnie, Gdańsk, Górny Śląsk i Opolski), na wschodzie utrzymanie granicy ryskiej".

Relacja filmowa: